Het boek ‘Met de kloten voor het blok’

Een Eskimo heeft ongeveer 100 woorden tot zijn beschikking om het verschijnsel sneeuw te beschrijven. Het geeft aan welk belang dit natuurverschijnsel al heel lang heeft in de wereld van de Eskimo. Blijkbaar vinden de dingen die belangrijk zijn in het dagelijks leven hun plek in de taal van alledag.
Er zijn ook culturen die evenveel woorden kennen voor de verschillende nuances van liefde. Wij Nederlanders moeten het wat dat betreft doen met de zee. Voor Nederlanders zijn de zee, varen, water als vriend en vijand, elementen die al eeuwen lang het leven bepalen. We zijn verbonden met het water. Nederland heeft een rijke traditie als het gaat om ontdekkingstochten naar onbekende werelden, vervoer van goederen door sloten en kanalen, ontwikkelen van kunstwerken om het water te keren of de loop van het water te bepalen. Het is dan ook geen wonder dat onze taal vol zit met woorden en uitspraken die met het leven met en op zee te maken hebben.

Daarover gaat voor een deel dit boek.

Ik heb in mijn leven een paar grote passies. Een daarvan is zee en zeilen. Geboren in Wijk aan Zee vormden het strand, de duinen en de pier mijn speelterrein. Toen ik later naar Friesland vertrok, leerde ik zeilen en zeilde ik over plassen, meren, wadden en uiteindelijk de zee.

Een andere passie is mijn werk. Ik werk als zelfstandig trainer/adviseur/ coach. En in de 20 jaar dat ik dit werk doe, werkte ik in heel veel verschillende bedrijven en met een grote verscheidenheid aan mensen. Mijn werkterrein strekt zich uit van traditionele familiebedrijven tot IT ondernemingen, ik werk zowel met individuen, afdelingen als met het totale bedrijf. Kenmerkend aan mijn werkwijze is de combinatie van gedegenheid, lichtheid en humor. En ik ben altijd op zoek naar werkvormen die op een uitnodigende manier zware problemen bespreekbaar kunnen maken.

Een jaar of 15 geleden schoven deze beide passies op een natuurlijke wijze in elkaar. Ik werkte in die tijd als coach veel met mensen met een Burn out en ontwikkelde een methode om, al zeilend, hen bewust te maken van de effecten van handelingen zoals: tegen de wind in zeilen, overstag gaan, de touwtjes laten vieren, het roer uit handen geven en buiten de boot vallen.
Daarnaast ontwikkelde ik voor bedrijven en teams trainingen op skûtsjes. Onder het motto: ‘We kunnen de windrichting niet bepalen maar wel de zeilen bijzetten’ werd er onderzocht hoe het bij een bedrijf of afdeling gesteld was met de onderlinge samenwerking, resultaatgerichtheid, communicatie en kwaliteit van leiderschap.

De afspraak om met bedrijven een dag al zeilend aan het werk te gaan, werd vaak gemaakt op dagen dat de zon helder scheen en er een zwoel windje  werd gemeten. De praktijk was vaak anders. Het gebeurde weleens dat zo’n trainingsdag in het water viel omdat er een potdichte mist hing of er een stormwaarschuwing werd afgegeven.

Dat zette mij dan met de kloten voor het blok!

Om  met slecht weer een alternatief te bieden ging ik in de loop van de tijd  zeiluitdrukkingen verzamelen. Ik ontdekte steeds meer de kracht van deze spreuken en de waarde die ze vroeger hadden en nu nog steeds hebben. Ze vormen een afspiegeling van de Nederlandse manier van werken, ondernemerschap en in het leven staan.

In de loop van de jaren ontstond de methodiek: ‘Met de kloten voor het blok’. Hierbij zet ik zeiluitdrukkingen in als methode om begrippen als cultuur, leiderschap, eenheid in visie en teamgevoel in organisaties te analyseren en op een bijzondere wijze met elkaar te bespreken. Elke keer als ik deze spelvorm als methode inzet, word ik weer verrast door het effect. Deelnemers reageren enthousiast en de metaforen maken het mogelijk om kwaliteiten, uitdagingen, dilemma’s en geheimen van het eigen bedrijf op een luchthartige manier boven water te halen.

Wat begon als een verzameling bijzondere uitdrukkingen is in de loop van de jaren uitgegroeid tot een handzame methodiek. Ik heb mijn materiaal aangevuld met inzichten die ik, al werkend, heb opgedaan en het geheel op een logische manier gebundeld en vormgeven. Samen met Alette de Groot, goede  vriendin en kunstenares, ben ik in het voorjaar van 2013 aan de slag gegaan om van mijn ervaringen een boek en een methodiekkist te ontwikkelen. In 2014 verscheen de 2^e druk.

Het boek
Het boek is bestemd voor mensen die het boeiend vinden om op een andere manier te kijken naar groepsverbanden. Dat kunnen zijn: hun families, de organisaties en verenigingen waar ze bij betrokken zijn, het team of bedrijf waarvoor ze werken.

De Scheepskist
Aanvullend op het boek heb ik een scheepskist ontwikkeld. De scheepskist is een methodiekkist, een gereedschapskist voor trainers, adviseurs, coaches, managers en anderen die werken aan de kwaliteit van teams, groepen, bedrijven en organisaties.  Hierin is een aantal kant-en-klare werkvormen met een maritiem karakter beschreven die ik in de praktijk regelmatig met plezier en resultaat toepas. Voor een deel staan deze werkvormen in dit boek beschreven. De scheepskist is een houten koffer (40 x 30 x 8 cm.) en is te bestellen. Bij de aanschaf van de scheepskist zit een ‘train de trainer’ bijeenkomst inbegrepen die ik op locatie verzorg.

Opzet van het boek ‘Met de kloten voor het blok’

Inleiding

Kijken hoe de vlag erbij hangt
Wat gaat er goed en kan er beter in onze organisatie
30 scheepsuitdrukkingen en de vertaling naar de praktijk van teams, bedrijven en organisaties

Een hart onder de riem steken
30 opstekers met scheepsgerei als metafoor voor wat een team, bedrijf of organisatie nodig heeft om aan kwaliteit te winnen

Van bakboord naar stuurboord
Denkrichtingen; een situatie van meerdere kanten bekijken

Vaarwel
Stukjes achtergrond over hoe dit boek te gebruiken is

Het boek is uitgegeven door en te bestellen bij Uitgeverij Louise uit Grou.
Lees hier meer over de methode die bij het boek hoort.